Hoe kom je als beginnende boer aan grond als je dat niet van je ouders kunt overnemen? Hoe voorkom je dat je door grote bedrijven van het land van je familie wordt verjaagd? Twee gerelateerde kwesties in verschillende delen van de wereld, beide verbonden met hetzelfde thema. Geen boer zonder grond, geen grond zonder boeren.
Landrechten en grondpolitiek (land governance) zijn cruciaal om ervoor te zorgen dat mensen die van lokale natuurlijke hulpbronnen leven, te weten boeren, herders, vissers en jagers / verzamelaars en bosbewoners (vaak inheemse volkeren), toegang en controle houden en krijgen, over land en water en bossen maar ook tot de genetische diversiteit van vee en zaden. Dit geldt zeker ook voor vrouwen en jongeren. Het is hierbij van belang dat natuurlijke hulpbronnen niet alleen als productiemiddel worden gezien maar ook als leefgebied, landschap, en leverancier van ecosysteemdiensten, met respect voor de holistische visie op de relatie tussen mens en natuur in verschillende culturen.
Het spreekt vanzelf dat bovengenoemde hulpbronnen op de eerste plaats dienen om de lokale bevolking te voeden en niet voor exportlandbouw door grootgrondbezitters of delving van olie, gas of mineralen. In Europa kunnen jongeren die staan te popelen om op agro-ecologische wijze ‘lokaal’ voedsel te produceren moeilijk aan grond komen. Daarvoor worden al wel enkele particuliere initiatieven ontplooid (bijvoorbeeld maar ook voor overheden ligt hier een belangrijke rol.
In Vlaanderen help De Landgenoten bio-boeren aan grond en in Nederland doet Stichting Grondbeheer hetzelfde. Ook timmert de jonge vereniging Toekomstboeren hard aan de weg.
Lees ook Grond om te bewerken, een speciale uitgave van Wervel.